Strona główna > Czynności notarialne > Akt poświadczenia dziedziczenia
Postępowanie przed notariuszem mające na celu uzyskanie poświadczenia dziedziczenia składa się z dwóch podstawowych czynności:
>
protokołu dziedziczenia,
>
aktu poświadczenia dziedziczenia.
Notariusz zobowiązany jest sprawdzić Notarialny Rejestr Testamentów (NORT) przed przystąpieniem do sporządzenia protokołu dziedziczenia i APD, aby wyeliminować ryzyko stwierdzenia praw do spadku z pominięciem testamentu ujawnionego rejestrze. Czasami oświadczenia stawających do czynności osób mogą być niewystarczające, choćby ze względu na upływ czasu od daty sporządzenia testamentu, nieznajomość zwyczajów i trybu życia testatora.
Potrzeba sprawdzenia systemu NORT występuje także wtedy, kiedy zainteresowani złożyli znany im testament. Istnieje możliwość sporządzenia testamentu późniejszego, co może mieć znaczenie dla ustalenia właściwego kręgu zainteresowanych oraz spadkobierców i właściwej podstawy nabycia spadku.
Ponadto spadkodawca mógł wcześniej sporządzić testamenty, nieznane zainteresowanym, które z racji na wymóg art. 650 k.p.c. wymagają otwarcia i ogłoszenia. Ujawnienie się w toku sporządzania protokołu dziedziczenia okoliczności wskazujących, że istnieją lub istniały testamenty, które nie zostały otwarte lub ogłoszone, skutkuje obowiązkiem odmowy przez notariusza sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia w związku z treścią art. 95e § 2 pkt 2 Prawa o notariacie.
Ujawnienie testamentu, który był nieznany czy pominięty w procesie stwierdzania praw do spadku, może skutkować uchyleniem zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia i sądowym stwierdzeniem praw do spadku w sposób odmienny niż w akcie poświadczenia dziedziczenia, co może mieć znaczenie dla skuteczności czynności prawnych podjętych na podstawie zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia (np. sprzedaży odziedziczonej nieruchomości).
Z przeszukania Notarialnego Rejestru Testamentów notariusz spisuje protokół.
Protokół dziedziczenia sporządzany jest przy udziale wszystkich osób zainteresowanych, czyli mogących wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi, jak również tych osób, na rzecz których spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne.
Protokół dziedziczenia zawiera dane umożliwiające ustalenie porządku dziedziczenia po spadkodawcy. Przystępując do spisania protokołu dziedziczenia notariusz poucza osoby biorące udział w spisywaniu protokołu o obowiązku ujawnienia wszelkich okoliczności objętych treścią protokołu oraz o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń. Zgodnie z art. 95c ustawy Prawo o notariacie, w protokole dziedziczenia zamieszcza się w szczególności:
1) zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia złożone przez osoby biorące udział w spisywaniu protokołu;
2) oświadczenia o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi;
3) oświadczenia o znanych testamentach spadkodawcy lub braku takich testamentów;
4) oświadczenia, że w odniesieniu do spadku nie zostało uprzednio wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku i nie toczy się postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku ani nie został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia;
5) oświadczenia o obywatelstwie i miejscu zwykłego pobytu spadkodawcy w chwili śmierci;
6) oświadczenia, czy były składane oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku lub zapisu windykacyjnego, czy zostało wydane orzeczenie dotyczące niegodności spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, oraz czy były zawierane umowy z przyszłym spadkodawcą w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia po nim;
7) oświadczenie odbierane w toku czynności o tym, czy w skład spadku wchodzą własność lub wieczyste użytkowanie nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o ile nie zostało ono już złożone w toku wcześniejszych czynności – jeżeli w kręgu osób zainteresowanych znajduje się cudzoziemiec w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców;
8) oświadczenie, czy w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo w spadku objęte zarządem sukcesyjnym.
Po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza Akt poświadczenia dziedziczenia (APD), jeżeli nie ma wątpliwości co do osoby spadkobiercy, kręgu spadkobierców, wysokości udziałów w spadku.
Notariusz niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia dokonuje jego wpisu do Rejestru Spadkowego przez wprowadzenie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego danych wynikających z tego aktu.
Jakie dokumenty należy dostarczyć?
*1) odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy;
*2) odpisy skrócone aktów urodzenia osób powołanych do spadku z ustawy i z testamentu (uwaga – w przypadku spadkobierców, którzy zmienili nazwisko po zawarciu związku małżeńskiego – dodatkowo odpisy skrócone aktów małżeństwa),
*3) zaświadczenie o posiadanym przez zmarłego numerze PESEL,
4) projekt protokołu dziedziczenia oraz protokoły obejmujące oświadczenia o wyrażeniu zgody na spisanie protokołu dziedziczenia zgodnie z jego projektem, o ile zostały sporządzone lub spisane,
5) testament, o ile został sporządzony,
6) numer księgi wieczystej, o ile w skład spadku wchodzi nieruchomość,
7) sporządzone poza protokołem dziedziczenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku oraz umowa o zrzeczenie się dziedziczenia, o ile zostały sporządzone.
*obowiązkowe
Na całkowity koszt aktu poświadczenia dziedziczenia wpływ ma liczba spadkobierców oraz okres, który upłynął od dnia śmierci spadkodawcy, jeżeli nie upłynęło 6 miesięcy spadkobiercy muszą złożyć oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Na cenę poświadczenia dziedziczenia składają się:
W celu poznania dokładnych kosztów zapraszam do kontaktu z Kancelarią.
Umów spotkanie