Strona główna > Czynności notarialne >  Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.

Z chwilą śmierci spadkodawcy otwiera się spadek i spadkobierca z mocy prawa nabywa prawa i obowiązki majątkowe zmarłego spadkodawcy. Nabycie to ma jednak charakter tymczasowy. Spadkobiercy przysługuje 6 miesięcy termin od dowiedzenia się o swoim tytule powołania do spadku na złożenie oświadczenia co do tego, czy spadek po danym spadkodawcy odrzuca czy go przyjmuje i jeśli tak, to jak (wskazane wyżej).

DOWIEDZENIE SIĘ O POWOŁANIU DO SPADKU

Dowiedzenie się o tytule powołania należy rozumieć jako powzięcie wiedzy o stanie faktycznym, z którego wynika powołanie spadkobiercy do spadku tj.: powzięcie przez spadkobiercę wiadomości o śmierci spadkodawcy lub pozytywna wiadomość o faktach, z których wynika jego powołanie do spadku (np. wiedza o stosunku rodzinnym między spadkodawcą a spadkobiercą, która uzasadnia powołanie go do spadku; wiedza o treści testamentu, z którego powołanie wynika).

Początek biegu terminu dla każdego spadkobiercy ustalany jest indywidualnie, więc koniec terminu może być dla każdego spadkobiercy inny. Termin biegnie bowiem odrębnie dla każdego powołanego do dziedziczenia i odrębnie dla każdego tytułu powołania – ma to na celu ochronę spadkobiercy przed ewentualnymi skutkami majątkowymi przyjęcia spadku, którego pasywa przekraczają aktywa.


Przykład: Tomasz Nowak nie utrzymuje żadnego kontaktu ze swoim biologicznym ojcem, który zostawił go i jego matkę 30 lat temu, rodzice są po rozwodzie. Biologiczny ojciec umiera 20 stycznia 2023, jego aktualna żona i dwójka dzieci spadek odrzucili z uwagi na długi. 24 czerwca 2024 roku Tomasz dowiaduje się z pisma z Urzędu Miejskiego w Krakowie o śmierci swojego biologicznego ojca oraz że jako spadkobierca ustawowy zobowiązany jest do zapłaty zaległego podatku od nieruchomości. Mimo, że biologiczny ojciec zmarł 20 stycznia 2023 roku to dla Tomasza Nowaka termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku liczy się od dnia 24 czerwca 2024 roku, gdyż dopiero wtedy dowiedział się o swoim powołaniu do spadku.

Spadkobierca może złożyć oświadczenie w sprawie przyjęcia lub odrzucenia spadku po danej osobie dopiero po jej śmierci i będzie ono skuteczne tylko wtedy, gdy dochodzi do dziedziczenia po danym spadkodawcy.


Przykład: Wczoraj zmarł dziadek Jan. Do spadku z ustawy powołana jest jego córka Anna Kowalska, będąca jednocześnie matką Adama Kowalskiego. Dziadek miał dużo długów. Adam (wnuk Jana) chce jak najszybciej odrzucić spadek po dziadku, ponieważ wyjeżdża za granicę, mimo, że jego matka Anna jeszcze nie złożyła oświadczenia o odrzuceniu spadku. Adam Kowalski idzie do notariusza i składa oświadczenie w formie aktu notarialnego o odrzuceniu spadku – takie oświadczenie nie jest skuteczne, ponieważ Adam nie dziedziczy jeszcze po swoim dziadku, najpierw takie oświadczenie musi złożyć matka Adama.

Małoletni

Według art. 101 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – jeżeli dziecko jest powołane do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica, to czynność polegająca na odrzuceniu spadku w imieniu dziecka przez rodzica, któremu w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, gdy jest dokonywana za zgodą drugiego z rodziców, któremu również w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, albo gdy jest dokonywana wspólnie, nie wymaga zezwolenia sądu.

Zgoda sądu będzie wymagana w przypadkach, gdy:

  • rodzice nie są zgodni co do odrzucenia spadku w imieniu dziecka,
  • spadku nie odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka (np. pełnoletnie rodzeństwo dziecka).

Gdzie złożyć oświadczenie?

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym.

Skutek nabycia spadku następuje z mocy samego prawa. Z upływem terminu sześciomiesięcznego spadkobierca, który nie złożył żadnego oświadczenia, nabywa spadek i nie może go już odrzucić. Złożenie oświadczenia po upływie terminu nie rodzi żadnych skutków prawnych i wchodzą w grę skutki właściwe dla braku oświadczenia.

Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku nie może być odwołane.

Niezbędne informacje i dokumenty:

>

odpis aktu zgonu spadkodawcy

>

w przypadku odrzucenia spadku w imieniu małoletniego – prawomocne postanowienie sądu zezwalające na taką czynność + odpis aktu urodzenia małoletniego

>

adres ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy

>

informacja, czy spadkodawca sporządził testament

>

imiona, nazwiska oraz adresy wszystkich spadkobierców ustawowych i testamentowych

Koszty

  1. taksa notarialna na podstawie §8 pkt 9 w kwocie 50,00 zł + podatek VAT 11,50 zł
  2. wypisy umowy

W celu poznania dokładnych kosztów zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.

Umów spotkanie

Potrzebujesz pomocy?
Masz pytania?

Każda sprawa jest indywidualna, dlatego
w przypadku pytań, potrzeby udzielenia informacji o niezbędnych dokumentach lub chęci poznania kosztów notarialnych, zachęcamy do kontaktu z kancelarią.
Każda konsultacja udzielana jest bezpłatnie.

Umów spotkanie