Strona główna > Czynności notarialne > Umowy majątkowe małżeńskie
Umowy majątkowe małżeńskie
Umowa majątkowa małżeńska potocznie zwana „intercyzą” to umowa zawierana pomiędzy małżonkami lub osobami zamierzającymi wstąpić w związek małżeński.
W polskim systemie prawnym podstawowym ustrojem majątkowym pomiędzy małżonkami jest ustrój wspólności majątkowej. Ustrój ten powstaje z mocy prawa po wstąpieniu w związek małżeński, chyba, że zostanie zawarta umowa majątkowa małżeńska przed jego zawarciem.
W umowie małżonkowie mogą zgodnie ze swoją wolą ukształtować swoje stosunki majątkowe, w sposób odmienny od powszechnego, jednakże zgodnie z wytycznymi stawianymi przez ustawodawcę.
Umowa majątkowa małżeńska nie może określać daty wstecznej obowiązywania umownego ustroju majątkowego, może natomiast określać datę obowiązywania na późniejszą niż data zawarcia umowy.
Rodzaje umów majątkowych małżeńskich:
Rozdzielność majątkowa – najbardziej popularny rodzaj umowy, skutkuje tym, że przestaje istnieć (albo w ogóle nie powstaje) majątek wspólny stron, a istnieją tylko dwa odrębne majątki osobiste małżonków. Każdy z małżonków samodzielnie zarządza swoim majątkiem. Małżonkowie mogą nabywać wspólnie prawa majątkowe, jednakże nie wejdą one do majątku wspólnego, lecz będą stanowiły współwłasność w częściach ułamkowych.
Rozdzielność majątkowa w wyrównaniem dorobków – charakteryzuje się istnieniem dwóch odrębnych majątków małżonków, jednak istotny jest „dorobek”, czyli rzeczywiste powiększenie wartości majątku osobistego małżonka od czasu zawarcia umowy majątkowej. Należy zestawić wartość majątków małżonków z dnia podpisania umowy, z wartościami majątków z dnia ustania tego ustroju. Warto w umowie majątkowej wskazać składniki majątku każdego z małżonków oraz określić ich wartość. To bezpieczny rodzaj umowy dla małżonka, który rezygnuje z pracy zawodowej celem prowadzenia domu i wychowania dzieci, przy jednoczesnej aktywności zawodowej drugiego małżonka, często prowadzącego własną działalność gospodarczą.
Wspólność rozszerzona – polega na tym, że do majątku wspólnego małżonków wchodzą przedmioty, które należały do majątków osobistych małżonków. Zakres rozszerzenia zależy od woli małżonków. Może polegać na objęciu wspólnością wszystkich przedmiotów majątkowych należących do małżonków w chwili zawarcia umowy, w tym tych nabytych w przeszłości, poza wymienionymi w art. 49 KRO. Małżonkowie mogą również postanowić, że tylko niektóre przedmioty będą objęte umową rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej.
Wspólność ograniczona – małżonkowie mogą ograniczyć swój ustrój majątkowy, jednak w ustroju tym musi pozostać chociaż minimalny zakres przedmiotów należących do majątku wspólnego, wyłączając wszystkie przedmioty z majątku wspólnego małżonkowie zawarliby umowę rozdzielności majątkowej
Art. 49 §1. Nie można przez umowę majątkową małżeńską rozszerzyć wspólności na:
przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny,
prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,
wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, o ile nie wchodzą one do wspólności ustawowej, jak również wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego z małżonków.
Jakie są potrzebne dokumenty?
1) Dokumenty tożsamości (dowód osobisty, paszport, karta pobytu)
2) Skrócony odpis aktu małżeństwa (jeżeli strony pozostają w związku małżeńskim)
Każda sprawa jest indywidualna, dlatego w przypadku pytań, potrzeby udzielenia informacji o niezbędnych dokumentach lub chęci poznania kosztów notarialnych, zachęcamy do kontaktu z kancelarią. Każda konsultacja udzielana jest bezpłatnie.