Strona główna > Baza wiedzy  >  Zgłoszenie do urzędu skarbowego a podatek od spadków i darowizn

Darowizna Podatek Spadek

Zgłoszenie do urzędu skarbowego a podatek od spadków i darowizn

Zastanawiając się nad obowiązkiem uregulowania podatku od spadków i darowizn
należy rozważyć:

  • Kto na rzecz kogo dokonuje przysporzenia majątkowego lub po kim i na rzecz
    kogo następuje spadkobranie,
  • jaka jest wartość przysporzenia majątkowego.

W przypadku otrzymania darowizny lub nabycia spadku od/po bliskiej osobie chcąc skorzystać z całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn konieczne jest złożenie formularza podatkowego SD-Z2 do właściwego Urzędu Skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Z obowiązku uiszczenia podatku są zwolnieni obdarowani będący najbliższą rodziną darczyńcy (“zerowa” grupa podatkowa), do których należą: małżonek, zstępni (dzieci, wnuki), wstępni (rodzice, dziadkowe), pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha, jednakże niezbędne jest złożenie w terminie formularza podatkowego SD- Z2.

Podstawa prawna: art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn

Warto nadmienić, że zwolnienie podatkowe określone w wyżej wskazanym art. 4a ma zastosowanie tylko do nabywcy, który w chwili nabycia posiadał obywatelstwo polskie, obywatelstwo państwa członkowskiego UE, państw członkowskich EFTA lub miał miejsce zamieszkania na terytorium RP lub innego takiego państwa.

Podsumowując zgłoszenie do właściwego Urzędy Skarbowego obejmuje:
(musi spełnić jedno wymaganie z każdej kolumny)

Nabywcę na podstawie

Zbywca to

Obywatelstwo/Stałe zamieszkanie

  • dziedziczenia,

  • zapisu zwykłego, dalszego albo windykacyjnego,

  • polecenia testamentowego,

  • zachowku,

  • dyspozycji bankowej wkładem na wypadek śmierci,

  • dyspozycji uczestnika otwartego funduszu inwestycyjnego albo specjalistycznego otwartego funduszu inwestycyjnego,

  • nieodpłatnego zniesienia
    współwłasności,

  • darowizny albo polecenia
    darczyńcy,

  • nieodpłatną rentę, czyli
    regularnie dostaje od
    kogoś pieniądze albo
    rzeczy,

  • nieodpłatne użytkowanie,

  • nieodpłatną służebność.

  • żona, mąż, 

  • córka, syn, wnuki, prawnuki,

  • matka, ojciec,

  • babcia, dziadek, prababcia, pradziadek,

  • pasierbica, pasierb,

  • rodzeństwo,

  • macochą, ojczymem.

  • Polska,

  • kraj Unii Europejskiej,

  • Islandia,

  • Liechteinstein,

  • Islandia,

  • Norwegia.

Ustawodawca wyróżnia trzy grupy podatkowe, od których uzależnia kwotę wolną od podatku:

1) do pierwszej grupy podatkowej zalicza się najbliższą rodzinę: małżonka, zstępnych (syn, córka, wnuki), wstępnych (matka, ojciec, dziadkowie), rodzeństwo, pasierba, ojczyma, macochę, teściów, zięcia i synową,

2) do drugiej grupy podatkowej należą dalsi krewni darczyńcy (spadkodawcy): zstępni rodzeństwa (siostrzeniec, bratanek), rodzeństwo rodziców (wuj, ciotka), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa (np. mąż siostry), rodzeństwo małżonków (np. brat żony – szwagier), małżonków rodzeństwa małżonków (np. mąż siostry męża), małżonków innych zstępnych (np. żona wnuka),

3) do trzeciej grupy podatkowej należą wszystkie pozostałe osoby niezaliczone do pozostałych grup.

Poszczególnym grupom podatkowym przypisano kwoty wolne od podatku i
darowizny do tej kwoty nie trzeba zgłaszać nabycia do Urzędu Skarbowego i płacić
podatku od spadków i darowizny. Kwoty te są następujące:

  • 36 120 zł od jednej osoby w przypadku osób należących do I grupy podatkowej,
  • 27 090 zł od jednej osoby w przypadku nabywców z II grupy podatkowej,
  • 18 060 zł od jednej osoby w przypadku nabywców z III grupy podatkowej.

Spadki i darowizny o wartości niższej od wskazanych mieszczą się w kwocie wolnej od podatku. W przypadku gdy wartość przysporzenia jest wyższa podatek trzeba zapłacić i liczony jest on od nadwyżki kwoty wolnej od podatku. Wówczas należy złożyć w urzędzie skarbowym deklarację na formularzu podatkowym SD-3 w terminie miesiąca od powstania obowiązku podatkowego (nie dotyczy osób najbliższych korzystających ze zwolnienia opisanego powyżej).

A kto nie musi zgłaszać przysporzenia majątkowego?

  • Każdy kto, dostał majątek na podstawie umowy darowizny lub nieodpłatnego zniesienia współwłasności, której dokonał u notariusza.
  • Każdy kto, dostał majątek, którego wartość nie przekracza kwoty  36 120 zł. Na tą kwotę składa się majątek otrzymany w ciągu 5 lat od jednej osoby łącznie (darowizny spadek).

Darowizna pieniędzy – wymogi zwolnienia podatkowego

  • Środki pieniężne muszą być przelane na rachunek bankowy obdarowanego.
  • Ważny jest tytuł przelewu środków pieniężnych – wskazanie, że jest to darowizna i kto komu przekazuje darowiznę przykładowo: . „Darowizna dla mojego syna Jana Kowalskiego”
  • Przelew pieniędzy musi być udokumentowany potwierdzeniem przelewu wygenerowanym z rachunku bankowego, potwierdzeniem bankowym lub przekazem pocztowym.

    Pieniądze przekazane w gotówce nie podlegają zwolnieniu podatkowemu!

Darowizna dokonana u notariusza
Dokonując darowizny w formie aktu notarialnego umowa, to notariusz zawiadamia urząd skarbowy. Przesyła do urzędu wypis sporządzonej umowy, co zastępuje obowiązek zgłoszenia darowizny przez strony umowy.

Kiedy należy zgłosić otrzymaną darowiznę lub spadek?

Jak już zostało wskazane wcześniej, termin do zgłoszenia otrzymanej darowizny/ spadku wynosi 6 miesięcy od momentu, gdy powstał obowiązek podatkowy. Tego terminu nie można przywrócić. Dokonanie zgłoszenia po upływie 6 miesięcy powoduje utratę prawa do całkowitego zwolnienia od podatku.

Sposób przysporzenia

Moment powstania obowiązku podatkowego

Dziedziczenie

Od dnia, kiedy:

  • uprawomocniło się orzeczenie sądu,

  • został zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia,

  • zostało wydane europejskie poświadczenie spadkowe.

Zapis zwykły, dalszy, polecenie testamentowe, polecenie darczyńcy

Od dnia ich wykonania, np. od dnia, kiedy na podstawie polecenia zostaje przeniesiona na ciebie własność nieruchomości.

Zapis windykacyjny

Od dnia, kiedy:

  • uprawomocniło się orzeczenie sądu lub postanowienie częściowo stwierdzające nabycie przedmiotu zapisu windykacyjnego,

  • został zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia,

  • zostało wydane europejskie poświadczenie spadkowe.

Zachowek

Od dnia, gdy zostanie zaspokojone roszczenie lub jego część, na przykład od dnia wypłaty zachowku.

Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci

Od dnia śmierci właściciela tego wkładu.

Dyspozycja uczestnika funduszu inwestycyjnego na wypadek śmierci

Od dnia śmierci uczestnika funduszu.

Darowizna, która została zawarta w innej formie niż akt notarialny

Od dnia, gdy zostanie spełnione przyrzeczone świadczenie (na przykład w przypadku darowizny pieniędzy od dnia ich otrzymania przez ciebie).

Nieodpłatna służebność, renta oraz użytkowanie

Od dnia, gdy zostaną ustanowione te prawa.

Nieodpłatne zniesienie współwłasności

Od dnia, gdy zawarto taką umowę lub ugodę albo uprawomocniło się orzeczenie sądu.

Dowiedzenie się o przysporzeniu po upływie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego

W przypadku dowiedzenia się o spadku lub darowiźnie już po upływie 6 miesięcy –wyjątkowo można skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Należy złożyć formularz w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym powzięto informację o przysporzeniu majątkowym. Do formularza zgłoszeniowego należy dołączyć dokument, który potwierdzi termin, kiedy została przekazana informacja o spadku lub darowiźnie.

Konsekwencje braku zgłoszenia

  • Brak złożenia formularza w terminie albo brak potwierdzenia otrzymania pieniędzy jest równoznaczny zapłatą podatku od spadków i darowizn. Najbliższa rodzina traci prawo do zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
    Podatnik wówczas uiszcza podatek na zasadach ogólnych. Może uwzględnić kwotę wolną od podatku. Podstawę opodatkowania będzie stanowić wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów. Zostanie to ustalone według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia oraz cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Po przekroczeniu terminu trzeba również złożyć zeznanie SD-3, w którym wskazuje się wielkość nabytego majątku.
  • Gdy  dopiero w trakcie kontroli urzędu skarbowego albo urzędu celno- skarbowego okaże się, że element majątku pochodzi z darowizny, spadku lub polecenia darczyńcy – niezbędne będzie zapłacenie podatku w wysokości 20% wartości tego majątku.
Udostępnij:

Wyszukaj po słowach kluczowych: